Monday, September 22, 2008

siyah ve beyaz

Siyah her şeydir, beyaz hiçbir şey…

Hani hep derler ya , bu iki kardeş ve aynı zamanda da tezat renk de değildir…
Şeydir onlar..
Onlar bir varlık ve hiçlik belgesidirler...

Siyah üzerine düşen bütün güneş ışığını soğurur, o yüzden her şeydir…
Beyazsa aksine tüm ışığı yansıtır hücrelerinden... Birleşen renkler ahenkle ışıldar gözlerimizde ve geriye beyaz dediğimiz o şey kalır... Beyaz aslında hiçbir şeydir…

Siyah varlıksa beyaz yokluktur…
Ama neden siyah cenazelerle, yasla, talihsizlikle eşleştirilir. Neden bir hiçlik olan beyaz temiz anılır? Siyahın adını kim çıkarmıştır dokuza söyleyin bana?

Siyah kabul ediştir, kapsamadır..
Beyaz reddetme, yansıtma, dışlama…

Aslinda siyah ne kadar olumluysa beyaz o derece olumsuzdur. Peki ya neden kara bağlar evlatlarını yitiren anneler?

Siyaha beyaz bulaşırsa gri olur, adı belirsizliktir ondan sonra... Siyah kirlenmiştir... Kararlılığı tereddüte doğru kaymıştır .
Siyah her renktir.. Kırmızıdır, mavidir, yeşildir... Güneşten yansıyan her rengi kapsar karasında.. bir madalya gibi taşır hayatı..

Ben bugün isyankarım.. Güneşi reddetmenin adıdır beyaz...

(Alıntıdır)

Sunday, September 21, 2008

Guy Kawasaki



Dünyanın en iyi strateji gurularından biri olan Guy Kawasaki'den 3 iş klasiği...
Dünyanın en ünlü markalarından Apple’ın yaratıcılarından biri olan Guy Kawasaki, işinde devrim yaratmak isteyenlere, zor zamanlardan korkmayanlara ve rekabet gücünü artırmak isteyenlere “Rakipleri Çıldırtmanın Yolları” adında bi kitap yazmıştır. Rakipleri yok etmek ya da onları piyasa dışına itmek yerine “karışıklık” yaratmak gerektiğini vurgulayan Kawasaki, rekabet stratejilerindeki mevcut kilişeleri yıkarak yeni ufuklar açmak için ilginç önerileri var.

Guy Kawasaki, şu an Garage Technoloy Ventures risk sermayesi şirketinin tepe yöneticisi olarak görev yapıyor. Stanford Üniversitesi psikoloji eğitimin ardından UCLA’da MBA yapan Kawasaki, “The Art of the Start”, “Rules for Revolutionaries”, “How To Drive Your Competition Crazy” “Selling the Dream”, “The Macintosh Way” gibi aralarında birçoğu bestseller olmuş kitabı bulunuyor.

Apple'ın günümüz pazarında sahip olduğu başarılı pazar konumlandırılmasında ve Apple'ın peşinden koşan bir kitle oluşmasında çok önemli rol oynamış, dinamik, yenilikçi, ayrıca muhtesem bir konusmacı.

"Tanrı gibi yarat, kral gibi yönet, köle gibi çalış!'' sözü de kendisine ait.

Friday, September 19, 2008

Dolmuş


Bir acelesi olduğunu, onu görür görmez anlamıştım. Sağanak hâlinde yağan yağmura aldırış bile etmiyor ve bükülmüş beline rağmen sağa sola koşuşuyordu. Yanına sokularak:
— Hayrola teyzeciğim, dedim. Bir derdiniz mi var?
Sıcak bir tebessümle:
— Buraların yabancısıyım evlâdım, dedi. Hastahane tarafına gidecek bir araba arıyorum.
— Biraz beklerseniz aynı dolmuşa binebiliriz, dedim. Oraya geldiğimizde size haber veririm. Teşekkür ederek yanıma yaklaştı ve küçük bir çocuk gibi şemsiyemin altına girdi. Nurlu yüzü yağmur damlacıklarıyla ıslanmış ve yanacıkları pembe pembe olmuştu.
— Torunlarımdan biri menenjit geçirdi, diye devam etti. Ziyaret saati bitmeden dolaşmak istemiştim.
Saatime baktıktan sonra:
— 20 dakikanız var, dedim. Hastahane yakın ama, bu havada pek araba bulunmuyor.
Durağa herkesten önce geldiğimiz için dolmuşa da rahatça bineceğimizi zannediyordum. Ancak araba yanaştığında, arkamızda duran 4-5 kişinin bir anda hücum ettiğini gördüm. içeriye doluşan ve arkadaş oldukları anlaşılan adamlara:
— İlk önce biz gelmiştik, dedim. Sırayı bozmaya hakkınız var mı?
Ön koltukta oturanı:
— Hak istiyorsan Hakkâri'ye gideceksin arkadaşım, dedi. Hem oradaki haklardan K.D.V. de alınmıyormuş.
Bu lâf üzerine attıkları kahkahalarla bindikleri araba sarsılmış ve sinirlerim allak bullak olmuştu. Sakinleşmeye çalışarak:
— Ben biraz daha bekleyebilirim, dedim. Ama şu ihtiyar teyzenin hastahaneye yetişmesi gerekiyor.
Bu defa şoför lâfa karışıp:
— Teyzenin arabaya falan ihtiyacı yok be kardeşim, dedi. Okuyup üfledi mi hastahaneye uçuverir.
Tekrar kopan kahkahalarla birlikte araba uzaklaşıp gitti. Yaşlı kadına baktım, tevekkülle susuyordu. 5-10 dakika sonra gelen bir başka dolmuşa onunla beraber bindim ve şoföre, teyzeyi hastahanede indirmesini söyledim. Yaşlı kadın, yapacağı ziyaretten ümitsiz görünmesine rağmen şikâyet etmiyordu. Üstelik trafik de yarı yolda tıkanıp kalmıştı
Şoför:
— Yolun bu durumu hayra alâmet değil, dedi. Sebebini anlasam iyi olacak. Arabayı çalışır vaziyette bırakıp ileriye doğru yürüdü ve biraz sonra döndüğünde:
— Kısmete bak yahu, dedi. Bizden önce kalkan dolmuşa kamyon çarpmış.
Heyecanla:
— Bir şey olmuş mu, diye atıldım. Yâni yaralı falan var mı?
— Herhalde, diye cevap verdi.
Dolmuşta bulunanları, teyzenin gideceği hastahaneye kaldırmışlar. Göz ucuyla yaşlı kadına baktım. Solgun dudaklarıyla birşeyler mırıldanıyor ve sanki onlar için dua ediyordu. Şoför, koltuğuna yavaşça otururken:
— Kısmet işte, diye tekrarlayıp duruyordu. Sen kalk koca bir kamyonla çarpış. Hem de Türkiye'nin öbür ucundan gelen Hakkâri plâkalı bir kamyonla.
(alıntıdır)

Thursday, September 18, 2008

Felsefi sözler(2)

''Eğer biri her şeyi biliyorsa hiç kimse özgür iradeye sahip değildir.'' T.SHILK

''Rüyaları gerçekleştirmenin en kısa yolu, uyanmaktır.'' S.M.POWER

''Mücadele eden yenilgiye uğrayabilir, mücadele etmeyen zaten yenilmiştir.''B.BRECHT

''Aklını kullanma cesaretini göster.'' I.KANT

''Oyun bitince, şah da piyon da aynı kutuya konur.'' SOCRATES

''Ne aradığını bilmeyen, bulduğunu anlayamaz.'' Confucius

''Söylediklerini onaylamıyorum, fakat ölümüne de olsa konuşma hakkını savunacağım.'' VOLTAIRE

''Uşağım dahi olsa, hatalarımı düzelten efendim olur.'' GOETHE

''Ne kadar bilirsen bil,söylediklerin karşındakinin anlayabileceği kadardır.'' MEVLANA

"Öyle horozlar var ki, öttükleri için güneşin doğduğunu sanırlar." L. Dumont

"Düşüncelerini değiştirmeyenler yalnızca deliler ve ölülerdir." T. Lowell

"Buluş, başkalarıyla aynı şeye bakıp, farklı düşünebilenler tarafından yapılır." A.S. Gyorgyi

"Hayata yapılacak o kadar çok hata varki, aynı hatayı yapmakta ısrar etmenin anlamı yok." SARTRE

''Hayat, yaşantı aramak değil, kendimizi aramaktır.'' C.PAVESE

''Çevrelerine uymak icin kendilerini yontanlar, tükenip giderler'' R.HULL

''İnsanın özgürlüğü, kendisine yapılanlara karşı takındığı tavırda gizlidir.'' Jean Paul SARTRE

''Kopan bir ipe sımsıkı bir düğüm atarsanız, ipin en sağlam yeri artık bu düğümdür. Ama ipe her dokunuşunuzda canınızı acıtan tek nokta yine o düğümdür.'' (?)

''Yaşamda en önemli şey kazançlarımızı kullanmak değildir. Bunu herkes yapar. Asıl önemli olan kayıplarımızdan kazanç sağlamamızdır. Bu zeka gerektirir;akıllı insanlarla aptal insanlar arasındaki fark budur.'' William Bolith

''İnsanların umudunu kırma..belki de sahip olduğu tek şey odur'' John Christian

''Herkes aynı şeyi düşünüyorsa,hiç kimse fazla bir şey düşünmüyor demektir.'' W.Lippmann

''Hiç kimse duymak istemeyen biri kadar sağır olamaz.'' W.Shakspeare

''Hiçbir zaman çıktığın kapıyı hızlı çarpma. Geri dönmek isteyebilirsin.'' Don Herold

''İnsanları niçin öldürüyorsunuz, biraz bekleyin zaten ölecekler.'' Confucius

''Karanlık geceleri ben uykusuz geçirirken, sen sabaha kadar uyuyorsun.Ondan sonra da bana yetişmek istiyorsun. Ne gezer.'' Zemahşeri

''Hiç kimse, başarı merdivenine elleri cebinde tırmanmamıştır.'' J.K.Moorhead

''Siz kendinize inanın,başkaları da size inanacaktır.'' Montaigne

''Önemli olan yere düşüp düşmemen değil, tekrar ayağa kalkıp kalkmamandır.'' V.Lombardini

Felsefi sözler(1)

''Benim eylemlerimin ahlaki olup olmadiğini onlarin hitap ettiği kitle belirler.'' F.M.Dostoyevski

''Seçeneğim kalmasa, doğa yasalarına bağlı olmayan bir evren düşünebilirim belki; ama doğa yasalarının istatiksel olduğu görüşüne asla katılmam .Tanrı,zar atarak iş görmez ! ''
Albert Einstein

''3.dünya savaşı nasıl olur bilmem ama 4.dünya savaşı taşla sopayla olacak'' Albert Einstein

''Nasıl yaşamam gerektiğini anlamaya başladığımda, nasıl ölmekte olduğumu gördüm'' L.D.Vinci

"Dehayı, kişinin kendisine verilen eğitime karşı çıkan üretken başkaldırı kapasitesi olarak tanımlıyoruz." Bernard Berenson
''Benim özel bir yeteneğim yok.Sadece tutku derecesinde meraklıyım.'' Albert Einstein

''İnsanın ön yargısını yıkmak atomu parçalamaktan zordur.'' A.Eistein

''Bilim bir kumsal bense bu kumsalın bir köşesinde oynayan küçük bir çocuğum.'' Newton

"Eğitimin gerçek amacı, insani sürekli sorular sorar bir duruma getirmektir." Bishop Creighton

"İki şey vardır ki ucu bucağı yoktur. Biri evren diğeri insanın ahmaklığı. Ama evren hakkındaki düşüncelerimden emin değilim" A. Einstein

"Kelimelerin gücünü anlamadan, insanların gücünü anlayamazsınız." Confucius

''Bu dahil bütün genellemeler yanlıştır." F.Nietzsche

"İstikrarlı ve çelişkilerden arınmış olmak, hayal gücünden yoksun kimselerin son sığınağıdır." Oscar Wilde

"Çok zeki olduğumdan değil, sadece sorunların üstünde daha çok duruyorum." Albert Einstein

''Yeteri kadar nedeniniz varsa herşeyi yapabilirsiniz.'' Jim Rohn

''İki şeye hakkım olduğuna karar verdim: Özgürlük ve ölüm. Birine sahip olamazsam ötekini isterim çünkü hiç kimse beni canlı tutsak edemez.'' Harriet Tubman

''Ne zaman yaşamını anlamsız, yüzeysel ve sıkıcı bulmaya başlarsan, şu dünya üzerinde kaç günün olduğunu düşün ve bu bilinçle davranışlarını gözden geçirerek yönlendir.'' Don Juan Matu

''Ne için burada olduğumuzu bilmiyorum ama, keyif çatmak için burada olmadığımızdan eminim'' L. WITTGENSTEIN

''Akıllı insan, düşündüğü şeyi söylemez, fakat söyleyeceği her şeyi düşünerek söyler.''
ARISTOTELES

''Kaplumbağaya dikkat et. Ancak kafasını çıkarıp risk aldığında ilerleyebiliyor.''
J.B. CONONT

Friday, September 12, 2008

Ve Tanrı İnsanı Yarattı...


Tanrı insanları yaratmaya karar verdiğinde etrafta özgürce, barış içinde salınıp duran ruhları teker teker yanına çağırmış ve dağıtım yapmaya başlamış. Yeni hayatlarında ruhlar 'insan' adlarını alacaklarını öğrenmişler. Önce kanları, organları, kemikleri, kasları oluşmuş. Sonra Tanrı insana saç vermiş. Bir tanesi boyatmaya, bir tanesi kestirmeye, bir tanesi örtmeye, bir tanesi örmeye karar vermiş... Sonra Tanrı insana ten vermiş. Birisi siyahı seçmiş, birisi sarı, birisi beyazı beğenmiş.. Tanrı insana gözlerini vermiş birisi çekik olmuş, öteki maviyi almış, berideki de kahverengiyi.

Tanrı tüm dağıtımı yapıp insanı tamamladıktan sonra herkesi bir araya toplamış. ‘Şimdi söyleyin bakalım çocuklarım size verdiklerimden en çok hangisini kullanmayı düşünürsünüz?’ Diye sormuş. Bir tanesi 'Ben saçı çok sevdim onunla uğraşacağım düzeltmek kesmek, boyamak istiyorum.' demiş.. Öteki 'Ben kalple uğraşacağım, hastalanırsa iyileştirmek istiyorum, başarabilirsem daha da geliştirmek istiyorum.' demiş. Bir diğeri 'Elleri mucizevi buldum; onları daha fazla kullanacağım, hamurlara şekil vereceğim, çizeceğim boyayacağım, heykeller yapacağım.' demiş. Herkesin cevapları bittikten sonra Tanrı köşede sessizce oturan biri olduğunu görmüş. Sen en çok hangisini beğendin? diye sormuş. ‘Ben karar veremedim efendim…’ diye cevaplamış kenarda duran insan. ‘…Sanırım ben dağıtılan her şeyle teker teker uğraşacağım ve politikacı olacağım.’
(Alıntıdır)

Sana benzemeyeni seveceksin

Kocaman bir kedi gibi yatıyorum bazen gecenin içine.
Ilık bir karanlığın örttüğü evlerdeki ışıklar tek tek sönüyor.
Aniden bir ışık huzmesinden kanatları beyazlanarak bir kuş geçiyor.
Sonra sessizlik...
Öyle durup, ruhumun sessiz karanlığa akmasını, boşalmasını bekliyorum.
Ağır bir yük ruhum bazen bana.
Sandalyenin üzerine atılıvermiş bir gömlek gibi gecenin içine bırakmak istiyorum onu.
İnsanlar birbirinden ne kadar değişik, ne kadar farklı...
Biri diğerine benzemeyen onca insan hayatın içinde sürekli birbirlerine değerek, dokunarak yaşıyor, bazen dümeni kilitlenmiş gemiler gibi çarpışıyor, bazen dağ suları gibi çağıldayarak birbirlerinin içine akıyor, birbirlerine karışıyorlar.
Her birinin ruhu, zihni, duygusu, düşüncesi diğerinden farklı böyle büyük bir kalabalığı yeryüzüne yerleştirmenin, her birini bir diğerine muhtaç ve bağımlı yaşatmanın, kendilerine hiç benzemeyen insanlara karşı onlara sevgiler, şefkatler ve nefretler yüklemenin, onların her birini kalın sır örtülerinin ardına saklayıp birbirlerini anlamalarına engel olmanın amacı ne?
Ne istiyor tanrı bizden?
Küçük bir gezegenin üstünde birbirine benzemeyen altı milyar insan yaratıp, altı milyarına da değişik parmak izleri veren o irade farklılığı neden bu kadar çok seviyor?
Parmak uçlarımız bile farklı.
Şu küçücük parmak uçları...
Parmak uçları bile benzemeyen insanların, zihinleri, düşünceleri, duyguları, bilincin karanlıklarına saklanmış gizli arzuları, kişilikleri nasıl benzer birbirine?
Eğer duygularımız da parmaklarımız gibi dokunduğu yerde iz bıraksaydı, onların her birinde de diğerlerininkine benzemeyen çizgiler, kıvrımlar, helezonlar görürdük herhalde, herkesi duygu izlerinden tanıyabilirdik.
Belli ki birbirimize benzememizi istemiyor tanrı.
Her birimizin hayata başka bir biçimde değmemizi istiyor.
Başka izler bırakmamızı...
Bütün bu dinler, ırklar, milletler, tarih boyunca hayatı "tekleştirmek", herkesi birbirine benzetmek isterken, tanrının bütün yarattıklarında açıkça görülen buyruğu onların isteğiyle uyuşmuyor.
"Farklı olun" diye buyuruyor tanrı.
"Birbirinize benzemeyin."
Tanrının yarattıklarıyla, tanrının kitaplarında öğrendiğimiz dinlerin talepleri nasıl böylesine birbirine zıt peki?
Tanrıdan değil, dinden de değil...
Ama dini kavrayış biçimimizden kuşkulanmamız gerekiyor sanırım.
Bir şeyi yanlış anlıyor olmalıyız.
Her bir parmak ucunu bile diğerinden farklı yapan tanrının yarattığı bu dünyada, "birbirinize benzeyin" demek tanrının buyruğuna da karşı gelmek olmalı.
Ne yaparsak yapalım, kim ne yaparsa yapsın, birbirimize benzemeyeceğiz.
Tanrıyı ve hayatı anlayabilmek için bu farklılığın amacını anlamalıyız.
Hayata biraz daha yakından bakmalıyız belki.
Hayatı hayat yapan ne?
Buna tek kelimeyle cevap verebilirim:Hareket.
Hayat, hareketle var olur.
Rüzgarı düşünün...
Esip duran rüzgarı...
O rüzgar, çiçeklerin polenlerini, ağaçların tohumlarını alıp savurur, çiçekler, bitkiler rüzgarla yayılır.
Rüzgar olmasaydı, hava hareket etmeseydi, hayat dururdu, dünyanın bereketi kalmazdı.
Çoğalmak, yayılmak, bereketi sürdürebilmek için insanların da sadece bedenleriyle değil ruhları, zihinleri, duyguları ve düşünceleriyle hareket etmeleri gerekiyor.
Bütün düşünceler ve duygular birer rüzgar aslında.
"Polenlerimizi," tohumlarımızı yeryüzüne duygularımızla yayıyoruz, çoğalıyoruz, bereketleniyoruz.
Ve bu duyguların yayılabilmesi için farklı olmamız gerekli, suların akması için dağların olması gerektiği gibi...
Eğer bütün dünya dümdüz olsaydı, vadiler ve dağlar olmasaydı, toprağın her metresi diğerini tekrar ederek uzayıp gitseydi, sular bir yerden bir yere akmazdı.
Dağla ova arasındaki fark suları akıtıp duran.
İnsanlar da bunun için böylesine değişik.
Bizim de dağlar, ovalar, vadiler gibi birbirine benzemeyen ruhlara ve zihinlere sahip olmamız, duyguların bir insandan bir insana hareket etmesini sağlıyor.
Hepimiz birbirimize benzeseydik, düz bir toprak gibi olurduk, suların kımıldamayacağı gibi duygularımız da kıpırdamazdı.
Herkes birbirine benzeseydi kimse kimseyi sevmezdi, aşık olmazdı.
Aşkı, farklılıklar yaratıyor, bunu anlamak kolay.
Ama anlaşılması zor olan; varlığını savunabilmek için daha doğuştan kendine duyduğu bir aşkla dünyaya gelen, kendine hayran, sürekli olarak kendi üstünlüğünü ve farklılığını görmek isteyen, o derin bilinçaltlarında söylenemeyecek hatta bilinemeyecek kadar gizli arzular yüzen, on parmağında on ayrı parmak izi taşıdığı gibi ruhunun her parçasında farklı kimlikler barındıran, kendine benzemeyenden sürekli kuşku duyan, hep yaralanacağı, örseleneceği korkusunu içinde besleyen bu insanların birbirlerini nasıl seveceği...
Tanrı, bize bunu söylemiyor."Sevin" diyor.
Ama nasıl?
Bir insanın bir insanı sevmesi kolay mı?
Annemizi, babamızı, kardeşlerimizi, çocuklarımızı; hiç sorgulamadan, kuşkulanmadan, yargılamadan sevebilmemiz için daha doğarken içimize sevgileri konanları severken bile bunca zorlanıp acı çekerken, "başka" birini nasıl seveceğiz?
Dağdan akan su bile nehre karışmadan önce nice kiri, çamuru, çöpü toplayıp taşırken, biz başka birine nasıl "tertemiz," kaygısız, kuşkusuz akacağız?
Ve, tohumları taşıyan rüzgar, nehire karışan su gibi hareketlenip hayatın bereketini taşıyabilmek için öyle bir seveceğiz ki sevdiğimizin yanında en büyük korkumuzu, "ölümü ve zamanı" unutacağız.
Onun yanındayken ölüm bizi telaşlandırmayacak.
Sadece onu düşüneceğiz.Sadece onu kaybetmekten korkacağız.
Hatta onu kaybetme korkusu ölüm korkusundan bile büyük olacak.
Birini böyle sevebilmek, ölüm korkusundan kurtulmak ancak kendinden vazgeçerek, kendine duyduğun tüm sevgiyi bir başkasına aktararak olabilir.
Bu, nasıl mümkün ey tanrım?
İnsan kendinden nasıl vazgeçer?
Biliyorum, bu mümkün.
Aşk dedikleri, insanların binlerce yıldır şiirlerde, şarkılarda, kitaplarda anlattıkları, her yerde arayıp, her yerde ondan kaçmaya çalıştıkları bu işte.
Tanrının en tehlikeli mucizesi.
Bir insanın bir insanı sevmesi.
İmkansız görünen bir gerçek.
Ama bir mucizeyi taşımak o kadar kolay değil.
Tanrının bu mucizesiyle ödüllendirilenler, bir zaman sonra her işaretiyle "ben sizi farklı farklı yarattım" diyen tanrının buyruğuna isyankar olurlar, sevdiklerini kendilerine benzetmeye uğraşırlar.
Kendine benzemeyeni anlayamaz çünkü insan...
Ve sevdiğin zaman anlamak istersin.
Ne düşünüyor, ne hissediyor...
Onu kaybetmek korkusu ölüm korkusundan da ağırsa eğer, kendini ölümden korumaya çalıştığın gibi onu kaybetmekten de korumaya çalışırsın...
Her duygu kıpırtısının peşine düşersin.
Bir avcı gibi onun duygularının geçtiği yerlerde iz sürersin, nereye gittiğini, geri dönüp dönmeyeceğini kavramaya uğraşırsın.
Kuruyup yırtılmış yapraklara, ağaç kabuklarına, çamur birikintilerine bakarken görürler seni, bir iz aradığını bilmezler, delirdiğini, hastalandığını düşünürler.
Her yere bakarsın sen.Her yere, her ize...
Rüyalarını bile merak edersin.
Ama insan insana sırdır.
Kimse kimseye benzemez çünkü.
Tanrı "benzemeyin" buyurdu.
Kimseyi kendine benzetemezsin, sen kimseye benzeyemezsin.
Sana benzemeyeni sevmek zorundasın.
Bu da tanrının buyruğu çünkü:"Sana benzemeyeni seveceksin."
Altı milyar insanın her birini diğerinden farklı yaratan, her birinin parmak izlerini bile değişik değişik yapan tanrı benzerlikten nefret ediyor.
O, bütün düzenini benzemezlikler ve bu benzemezliklerin yaratacağı hareket üstüne kurmuş.
Düzenini bozmaya kalkışanı cezalandırıyor.
O yüzden belki, birini sevip de onu kendinize benzetmeye çalıştığınız anda acı çekmeye başlıyorsunuz.
Mucizeyi bozuyor, onu kızdırıyorsunuz.
Zor olanı yapmanızı istiyor sizden.
Zebraların çizgilerini bile birbirinden farklı çizen tanrı, rüzgar olmanızı, su olmanızı, dağlardan, tepelerden, vadilerden aşmanızı istiyor
."Sana benzemeyene akacaksın."
Tanrı bizi seyrediyor, onun emrine uyup sana benzemeyeni sevdiğinde mutlu oluyorsun, onun emrine karşı çıkıp sevdiğini kendine benzetmek için uğraştığında acı çekiyorsun.
Zor iş bir insanın bir insanı sevmesi.
Ama en korkuncu, insanın sevdiği birinin acı çektiğini görmesi, acısına bir çare bulamaması, teselli edememesi, onun derinlerinde neler oluyor bilememesi.
İnsan kendi acısını taşır...
Ama sevdiğinin çektiği acı, işte o kendi acından bile çok yaralar seni, tanrıya yakarırsın hatta, "bırak ben çekeyim acıyı, ona biraz sükun ver."
Kocaman bir kedi gibi yatıyorum gecenin içine.
Ruhum o ılık karanlığa aksın diye bekliyorum.
Kanatları ışıktan bir kuş geçiyor.
Sessizlik...
Tanrım, sen şimdi neredesin?

Ahmet Altan

Ruh Kanseri


Nazan Arda geçen hafta 55 yaşında öldü. Göğüs kanseriydi.
Ameliyat için gittiği Amerika'da bir göğsü alınmıştı.
Döndükten 11 yıl sonra beyin kanaması geçirdi.
Beyninde de tümör vardı.
Peş peşe geçirdiği iki ameliyatın ardından komaya girdi ve kurtarılamadı.
Gazetedeki fotoğrafında, elinde bir ayıcıkla gülümsüyordu.
"Ayıcık", kendisi 4 yaşındayken vefat eden annesinin armağanıydı.
Arda, oyuncak ayısını 51 yıl boyunca hiç yanından ayırmamıştı.
Karacaahmet'e gömülürken, ayıcığını da yanında toprağa verdiler.
* * *
Burada Arda'yı anmamın nedeni, 11 yıl önce Amerika'ya ameliyata giderken yazıp eşine bıraktığı ölüm ilanı...
Ecel, beklediğinden geç gelmiş, ama boşandığı eşi vasiyete uyup kendi kaleminden vefat ilanını gazetelere vermiş.
İlan şöyle:
"Şu anda Tanrı'ya teslim etmiş olduğum ruhumu, ömrümce tüm sevdiklerim için mükemmeliyetçilik adına çok hırpaladım.
Kendimi sevecek ve özgürlük tanıyacak vaktim olmadı.
Bilmem o çok uğraş verdiğim 'özel biri' olabildim mi?
Rahatsızlık vermekten her zaman çekindiğim sizleri bugün (..)
beni uğurlamanız için bekliyor, hepinizi çok seviyorum."
İlanın köşesinde küçücük bir fotoğraf var:
Nazan Arda'nın ayıcığının fotoğrafı...
* * *
Metni okuyunca bunun bir vefat ilanından çok pişmanlık beyanı olduğunu düşündüm.
Başkalarını mutlu edebilmek uğruna kendinden vazgeçmiş,
"rahatsızlık veririm" kaygısıyla benliğini tarumar etmiş,
ruhunu doyasıya salıveremeden can vermiş
"mükemmeliyetçiler" için kaleme alınmış bir ağıttı bu...
Nazan Arda, uğruna bir ömür adadıklarından,
belki de ilk -ve son- kez bir "rahatsızlık" rica edip cenazesine çağırıyordu.
Törene kaç kişi gitti bilmiyorum; ama ilanı verenin,
"boşandığı eşi" olması, o çok uğraş verdiği "özel biri" olup olamadığı sorusunu yanıtlıyordu.
Başkalarını seveyim derken, kendini sevecek vakti bulamamıştı. Son yolculuğunda yanında sadece vefakar ayıcığı vardı.
* * *
Arda'nın fizyolojik hastalığına olduğu kadar psikolojik rahatsızlığına da teşhisi
Jean Baudrillard koyuyor: ("Tam Ekran", YKY, 2002, s.10)
Fransız felsefeciye göre, vücudumuzdan bütün biyolojik düşmanları,
mikropları, parazitleri atarsak nasıl savunma sistemi bozulan bedende hücreler birbirini kemirmeye başlar ve kanser tehlikesi doğarsa, ruhta da aynı şey oluyor:
"Sürekli pozitif olacağım" diye eleştirel öğeleri benliğinden uzak tutan,
negatif duyguları dışlayan her ruhsal yapı, kendi kendini yiyerek felakete sürükleniyor.
Eleştirel düşünce ise, krizi damıtma yeteneği sayesinde bu felaketi önlüyor.
* * *
Benim yukarıdaki ilandan öğrendiğim şu:
Bütün varoluşunu "Beni beğenecekler mi?", "Beni seviyor mu?",
"Rahatsız eder miyim?" kaygısı üzerine kuruyorsan, bil ki sonun hüsran...
Bir küçük serzeniş, sıradan bir tenkit ya da kadirbilmezlik, acılar pahasına kurduğun o "mükemmel kale"yi yerle bir edebilir.
Ölüm ilanını kaleme alacağına azat et kendini...
Seni, sen diye kabul edip sevecekleri sev.
Eleştir, ki onun için "özel biri" olabilesin.
Kendini, kendine beğendir herkesten önce...
Kimseye beğendirmek için de kendinden vazgeçme.
Acıyı göze al, çünkü Dostoyevski'nin dediği gibi,
"İnsanın ruhunu yücelten bir acı, ucuz bir mutluluktan evladır."

Can Dündar (2004)

Boşver be yaşı başı


Boşver be yaşı başı!
gönlün ne kadar şık sen ondan haber ver?
şöyle atıp koyu grileri-siyahları sabahtan,
sarı bir kaşkol atabiliyor musun boynuna,
ondan haber ver?
koyma bir kenara yüreğini, aç kapılarını,
gelene geçene yol verme girsin diye içeri ama
gömme başını toprağa bir çift güzel göz uğruna.
Bilirim yine yeşerecek bir çiçek bulursun bir dalda,
ama aklını kaybedecek bir aşk varsa avuçlarında,
bırak aksın yollarına.
yağ geç, yık geç, kimse inanmazsa inanmasın.
sen inan yüreğine,
hem ona geçmezse kime geçer sözün?
büyü büyü... bak ellerin ayakların kocaman.
aklın da maaşallah yerinde,
e ne diye tutarsın yüreğini uçmasın diye.
akıllı ol, yüreğin gelir peşinden,
boşver yaşı başı, aşk var mı aşk, sen ondan haber ver?
takılmışsın yüzündeki gözündeki çizgilere.
o çizgilerin yüreğine neler kazıdığını düşün,
atmak mı istiyorsun kendini bir dereye soğuk bir kış günü,
öl gitsin...
parayı pulu savurup,
bir balıkçı köyünde balık tutmak mıdır isteğin,
savrul gitsin...
Boş ver be yaşı başı,
kim tutar seni kim, kendi yüreğinden başka kim?
Aklını al da öyle git, ister bir duvara, ister bir odaya,
ister kıra bayıra vur da git.
dert etme ellerini, onlar da gelir seninle bırakmadıkça birine.
O biri de gelir gerçekten istediğin oysa,
seveceksen ve öleceksen uğruna...
yaşa be, yaşa da öyle git, gireceksen toprağa...
yaş 70'e gelse bile, hayat daha bitmemiş. sen mi biteceksin?
çekeceksen bile bayrağı,
yaşadım ulan dibine kadar diyemiycek misin?

Can YÜCEL

Wednesday, September 10, 2008

Kişilik

Kişilik üzerine
Yıl 1982 ...
Gazi Üniversitesi Basın Yayın Yüksek Okulu’nun 2. sınıf öğrencileri, Türkiye Ekonomisi dersinin hocasını bekliyor. Sınıf, öğrencilerin patırtısıyla yıkılıyor...
Sert görünümlü hoca kapıda belirir. Sınıfa kızgın bir bakış atıp kürsüye geçer.
Tahtaya ‘ Bakın’ der.
‘Bu kişiliktir.
Hayatta sahip olabileceğiniz en değerli şey…’
1 kocaman bir (1) rakamı çizer.
Sonra (1)’in yanına, ‘ Bu, başarıdır. Başarılı bir kişilik (1)’i (10) yapar.’
Bir (0) daha… ‘ Bu tecrübedir. (10) iken,(100) olursunuz.’
10 100 bir (0) koyar.
Sıfırlar böyle uzayıp gider : Yetenek... Disiplin... Sevgi…
Eklenen her yeni (0)’ın, kişiliği 10 kat zenginleştirdiğini anlatır hoca…
Sonra, eline silgiyi alıp, en baştaki (1)’i siler.
Geriye bir sürü sıfır kalır. Ve hoca son sözünü söyler :
‘ kişiliğiniz yoksa, öbürleri hiçtir ! ‘ 000000

(Türk Dili dersine giren hocamızı hiç sevmeme rağmen bazen anlattıklarıyla ilgi çekmeyi başarırdı. Bu örnekli açıklama da bence kişiliği çok iyi anlatıyor.)

Friday, September 5, 2008

Dumlupınar Denizaltısı


Laraburnu açıklarında yaşayan genç bir kızın ve onun dumlupınar denizaltısında görevli sevgilisinin hazinli hikayesini anlatacağım size. Genç kız gönlünü bir deniz astsubayına kaptırmış. Sevgililerin en büyük sorunları deniz astsubayının mezun olup genç kıza evlenme teklif etmesiymiş. Okul biter deniz astsubayı Laraburnunda oturan kıza gider. Biraz buruktur. Kız biraz huylanır acaba benden ayrılacak mı diye içinden geçirir. Çocuğun suratı donuktur.

-Ne oldu sevgilim bir şeymi var?

-Sevgilim, mezun oldum ama denizaltına verdiler. Biz denizciler ayda birkaç kez ayrılabiliyoruz bide şimdi denizin altındayız. Benden ayrılmak istersen anlayışla karşılarım.

-Ben seni bırakmam

-Böyle diyeceğini biliyordum der astsubay ve sevgilisine bir kitap ve el feneri verir.

Genç kız:

-Bu kitap ne bu fener niye?

-Bak sevgilim bu kitap mors alfabesi kitabı buda fener. Eğer okumayı öğrenirsen seninle haberleşebiliriz. Her ay 2-3 defa Çanakkale'den su üstünden geçermişiz. Bunun üzerine genç kız evde bu kitabı çalışıp mors alfabesini ezberler. Hatta günlüğünde bütün harçlığını pillere yatırdığını yazar. Babadan gizli annenin haberi var. Genç ilk seferinde sevgilisini arar.

-Sevgilim cuma günü saat 23:00'da su üstünden geçeceğiz. Orda ol mesajını bekliyorum der ve kapatır. Sıra çoktur çünkü.

Kız çalışmaya devam eder ilk defa geçecektir sevgilisi. Kız fener ile çalıştığı kelimeleri yazar. Gece olmuştur ve denizaltı su üstünden geçiyordur. Ve genç kız fener ile mors alfabesini kullanarak şu mesajı yazar"SENİ SEVİYORUM"

Güvertede sigara içen denizciler bu sevgi sözcüğüne şaşırmışlardır. Genç aşık bunu görünce komutanına çıkar:

-Müsade ile efendim kız arkadaşım, müsade edermisiniz fener ile cevap yazayım?

Komutan: "Ne feneri oğlum geç projektörün başına

Genç astsubay projektörden şu mesajı yazar:"SONSUZA KADAR"

Aradan iki ay geçer. Denizaltı yine çanakkale'den geçecektir. Genç astsubay sevgilisini arar:

-Sevgilim bu cumartesi laraburnundan geçeceğiz bütün arkadaşlarıma anlattım herkes bize hayran. Yalnız bu sefer filo halinde geçeceğiz başkasına yazma.

Genç kız: Nasıl ayırt edeceğim?

Genç astsubay: Biz filonun en önünde gideceğiz

Genç kız heyecanla o günün gelmesini beklerken astsubayın içinde bulunduğu denizaltının çok acıklı bir öyküsü vardır. Çünkü denizaltının adı Dumlupınar'dır. Gecenin bir yarısı filonun en önünde giden denizaltısıdır. 4 Nisan 1953. Nato tatbikatından dönen türk filosu Dumlupınar önderliğinde Çanakkale Boğazına girdiğinde Dumlupınar Nabolant isimli İsveç bandıralı gemi ile çarpışır. Bütün kuzey ülkelerine ait gemilerde olduğu gibi bu gemininde önünde jilet gibi bir buzkıran bulunmaktaydı. Ters manevrayı gerçekleştiremeyen Dumlupınar'ı Nabolant ikiye böler ve Dumlupınar Çanakkale'nin soğuk sularına sessiz bir balina çığlığı ile inmeye başlar.

Genç kız olaydan habersiz mors alfabesi ile mesajını gönderir. Fakat Dumlupınar sandığı denizaltının ismi 1.inönü denizaltısıdır. 1.İnönü denizaltısı öndeki Dumlupınar'ın kaza yaptığından habersizdir. Denizciler gelen mesaja şaşırırlar. Ve kendi aralarında konuşurlar "demek anlatılanlar doğruymuş yalan söylemiyormuş hakikaten bir sevgilisi varmış, ama kızcağız yanlış yere mesaj gönderdi. Dumlupınar öndeydi çünkü diye konuşurlar kendi aralarında. O sırada komutanları bağırır:

-Merakta bırakmayın kızı ha dumlupınar ha inönü verin kıza cevabı

Gençler projektörün başına geçerler ve aynı cevabı yazarlar "SONSUZA KADAR"

Ve hakikaten Dumlupınar sonsuza kadar sürecek bir uykuya dalmıştır. İsveç gemisi kazayı haber verir. 10 nolu kurtarma motoru Dumlupınar'ın battığı alana gelir. Denizaltıların battığında bulunması için fırlattıkları bu şamandıra bir kablo ile manevra dairesine bağlıdır. Şamandıra iki saat içinde bulundu. Üsteğmen murat tezcan ahizeyi kaldırır:

-Alo aşağıda kimse varmı?

-Ben selami astsubay komutanım

-Selami kaç kişisiniz?

-Manevra dairesindeyiz komutanım benle beraber 22 kişiyiz.

-Tamam Selami sakin ol ve hemen arkadaşlarına emrimi ilet. Konuşmasınlar,sigara içmesinler ve şarkı söylemesinler.

-Başüstüne komutanım. Manometre 260 kadem gösteriyor komutanım doğrumu?

-Sizi kurtaracağız merak etme selami

-Komutanım 260 kadem nedemek?

Üsteğmen Murat çaresiz bir ses ile "90 küsürmetre" der. Ve o an anlaşıldı ki o denizaltıdan kimse kurtulamayacak. Üsteğmen murat üstlerine bilgi verip kurtarma çalışmalarına başlar. Birçok denizci zor koşullar altında arkadaşlarını kurtarmaya çalışır. Ama başaramazlar. Üsteğmen Murat kurtaran gemisinden selami astsubayı arar

-Selami astsubay arkadaşlarına söyle. Konuşabilirler, Şarkı söyleyebilirler ve Sigara içebilirler. Bu emri alan Selami astsubay bu emrin ne demek olduğunu anlamıştır. 22 denizci ile beraber Dumlupınardan tek ses duyulmuştu"VATAN SAĞOLSUN"

72 saat süren kurtarma çalışmalarından sonra trt'den haber tüm yurda yayılır. Bütün yurt derin bir acıya boğulmuştur. Dumlupınardan kurtulan yok. Denizci tanıdığı olan olmayan bütün ulus gözyaşlarına boğuldu. Yazıyı Genç şair Zeliha Selimoğlu'nun şiiri ile bitiriyorum.

Denizciler yakışıklı denizciler
Kimbilir kaçınızın selamını aldım
Sigaranızı yaktım limanlarda
Belki daha umutlarınız vardı
Yaşayacak günleriniz vardı
Denizciler yakışıklı denizciler
Ölmek için Çanakkale'yi seçmeniz ne kadar manalı
Yaşar hakkı ağabey
Üsküdar'dan maltepe'ye gidiyordun
Bana askerlik işinde neden bu kadar geç kaldığımı sormuştun
Hadi ben geç kaldım
Senin acelen neydi be hakkı ağabeyciğim.

Sunay Akın

Kral Lear


(Kral Lear'dan bir bölüm)

Lear - Hem bu kadar genç, hem bu kadar hissiz ha! Peki öyleyse! Dürüstlük mirasın olsun senin. Güneşin o mukaddes nuru üzerine Hekate'nin gizli ayinleri üzerine; hayata, ölüme hükmeden o yıldızlar üzerine yemin ediyorum ki, bugün burada bütün babalık vazifelerimden, akrabalık ve kan bağlarından sıyrılıyorum; ve seni şu andan itibaren bana ve kalbime yabancı sayıyorum. Şunu da bilki, açlığını gidermek için çocuklarını yutan bir vahşide benim göğsümde senin kadar, bir zamanlar kızım olan senin kadar, yakınlık, merhamet ve teselli bulacaktır.
Sus Kent! Ejderle gazabı arasına girme... Her şeyden çok onu severdim ben; yaşlı günlerimin tesellisini onun müşfik ellerinde bulacağımı umuyorum. Defol! Görünme gözüme. Mezarımda kavuşacağım rahat ve sükun hakkı için, şu baba kalbini söküp suratına fırlatıyorum. Fransa Kralını çağırın! Hadi çabuk! Burgonya Dükünüde. Cronwall! Albany! İki kızımın paylarına bu üçüncüyü de katın. Varsın açık sözlülük dediği o gururu koca bulsun ona. Bütün nüfuz ve kudretimi, üstün mevkiimi, krallığa ortak bütün nimetleri siz ikinize bağışlıyorum. Bize gelince, kendimize, bakımını sizin temin edeceğiniz yüz atlı ayırıp her ay sıra ile birinizin evinde kalacağız. Yalnız kral adını, krallığın tüm ünvan ve şerefini bırakmıyoruz. İktidar, devlet gelirleri, devlet idaresi hep sizindir sevgili damatlarım. Bu sözlerimi teyid içinde işte tacım, bölüşün!

Yazan: William Shakespeare Çeviren: İrfan Şahinbaş